Τι είναι το Άρκτειο
Είναι γνωστό και με τα εξής ονόματα: κολλιτσίδα, Arctium Lappa ή Arctium Minus.
Πού συναντάται
Φύεται στην άκρη των δρόμων, αυτοκινητοδρόμων, σε αναχώματα ή σε εγκαταλελειμμένες ετοιμόρροπες περιοχές και γενικότερα σε κατοικημένες περιοχές. Ο καρπός του άρκτειου έχοντας σχήμα αγκαθωτό γαντζώνεται στο δέρμα των ζώων και μεταφέρεται ενισχύοντας κατά αυτό τον τρόπο τη διαδικασία της αναπαραγωγής του σε διάφορα μέρη. Καλλιεργείται στην ύπαιθρο, λόγω των σπουδαίων ιδιοτήτων που έχει η ρίζα του.
Ποιες φαρμακευτικές χρήσεις έχει σήμερα
Οι φαρμακευτικές ουσίες του άρκτειου συγκεντρώνονται στη ρίζα του. Η συλλογή αυτών των ουσιών πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια, πριν την άνθηση, καθώς εκείνη τη χρονική στιγμή υπάρχει η μέγιστη συγκέντρωση των φυτικών συστατικών του και κυρίως της ινουλίνης, του κάλιου, του μηλικού και κιτρικού οξέος. Το άρκτειο ανήκει στα φαρμακευτικά φυτά και είναι γνωστό για τις καταπραϋντικές, αντικνησμώδεις, αντιβακτηριακές και αντισηπτικές ιδιότητές του. Σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως για τη φροντίδα και προστασία του δέρματος του βλεννογόνου.
Η υψηλή περιεκτικότητά του σε ινουλίνη, έναν πολυσακχαρίτη που επίσης βρέθηκε στις διαιτητικές του ίνες, προωθεί την ανάπτυξη των υγιών βακτηρίων για το σώμα, ενώ τα αιθέρια έλαια που περιέχει προσφέρουν μοναδική ενυδάτωση στο δέρμα.
Είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματικό στην ανακούφιση από συμπτώματα κνησμού του δέρματος των βλεννογόνων και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και σε θεραπείες ενάντια της ακμής και εκζεμάτων χάρη στην καθαριστική και καταπραϋντική του δράση.
Τι παραδοσιακές χρήσεις;
Η φαρμακευτική χρήση του άρκτειου ανάγεται στην αρχαιότητα. Κατά το Μεσαίωνα το αποκαλούσαν το φυτό που "καθαρίζει το αίμα" εξαιτίας της αντιβακτηριακής και διουρητικής δράσης του.
Αξίζει να σημειωθεί πως ήταν πολύ συχνή η χρήση νωπής ρίζας και φύλλων πατημένων ως συνταγή για τσάι ή συνταγή για την προετοιμασία καταπλασμάτων για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων του δέρματος.
Ο πολυσακχαρίτης ινουλίνη που περιέχει χρησιμοποιούταν για την κατεύναση της εντερικής δυσφορίας, ενώ τα λιπαρά έλαια χρησίμευαν για την τόνωση της ανάπτυξης των μαλλιών.
Επιπλέον, έχει χρησιμοποιηθεί και σε μεθόδους παραγωγής ούρων, αν και η δράση του ως διουρητικό δεν είναι τόσο συνηθισμένη και ευρέως γνωστή.
Στην ευρωπαϊκή ιατρική, η ρίζα του άρκτειου χρησιμοποιείται και ψημένη, ενώ στην κινεζική φαρμακοποιία οι σπόροι του χρησιμοποιούνται ως καθαρτικό.
Στην Ιαπωνία χρησιμοποιούταν ως λαχανικό και ακόμα και σήμερα οι Ιάπωνες εξακολουθούν να τρώνε σαλάτα έχοντας ως βάση ψιλοκομμένη ρίζα άρκτειου βρασμένη σε αλατισμένο νερό.